TELEVISION LEH IT Er. Chhungpuia Renthlei
Ri(audio) mai bakah hlimthla (video) a tichhuah theih avanga khawvel mipui ngainat leh lawm hlawh em em, khawvel mipui nun a tha lam leh chhelam hawi pawha kaihruai thei TELEVISION hi Kum 1926 ah khan a hmasaber atan John Logie Baird chuan London khawpui atangin a siamchhuak a. Kum 1985 atangin Mizoramah television a rawn lut tan a, kum 1991 ah Sky Link (Best Vision) in Cable TV rawn thlung tanin STAR TV Programme kan en tan ve a ni.
Awle, kan hriat theuh angin Cable TV hian kan khawtlang nun leh kan sakhua thlengin min nghawng nasa hle a, vawiin thlenga kan buaipui ber pakhat a ni. Kum 1991 ah khan Mizoram pumpuiah T.V. 4114 chauh a awm laiin tunah chuan Aizawl khawpui chhunga chhungkua za zela 98.923% te hian T.V. an nei der tawh mai. Aizawl khawpui pawna chhungkua za zela 85.6% hian T.V. kan nei tawh bawk a ni. Hemi awmzia chu Mizorama chhungkua zawng zawng deuh thaw hian T.V kan nei tawh tihna a ni.
Khawvel hmasawnna in aken tel tlat anih avangin Electronics Media lamah khawvel a intlansiak nasa em em tih kan hre theuh awm e. A bik takin Cable Televison phei hi chuan kawng hrang hrangin keini mizo mipui tehmasawnna leh changkanna tam tak min thlen mek a. A bikin kum 1990 chho atanga Cable TV leh inbiak pawhna awlsam zawk kan neih te hian hmasawnna min thlen nasa hle a ni. Ram changkang zawk leh hnampui zawkte tihdan leh khawsak phung kan hmuin leh kan hre zung zung a, chu chuan nasa takin changkanna leh hmasawnna kawngah kan nun a hruai mek a ni.
Kan insak dan leh a vel kan enkawl dan te, kan incheina leh hriselna kawnga hma kan lak naah te, ram enkawlna leh sawrkar kalphung ah pawh a tha zawngin inthlakthlengna (change) nasa tak kan hmu a ni. Mizoram sawrkar thuchhuahin a tarlan danin “Information Technology hi Mizorama hmasawnna leh changkanna thlentu chak ber leh changkang ber a ni” an ti hial hi a awm ngawih ngawih a ni.
Mizoramah LPS Vision leh ZONET cable TV Operator te’n News an pekchhuak thin te hi vawiin thlengin mipui te innghahna ber a ni . Local News mai bakah BBC, CNN, NDTV etc te atangin khawvel chanchin thar ber ber kan hre thei zel mai anih hi. Samsei lamin Fashion TV leh Korean Film an en nasa em em a, Paris leh Seoul khawpuia an thuamte an han entawn ve thuai a. Mahse le, fûr a lo ni a, lamlianah tui a tling piu piau a, an nalh tih ngaihtuah ve loin lirthei an lo khalh si a, an han chil per leh chiam lawisi te hi a nuihzat thlak nge a huatthlala awm pawh hriat thiam ahar thin zawng anih hi.
IT lama hmasawnna in Internet a rawn hring chhuak a, Mobile khawvela cheng kan thalai te chuan Internet pack thun nan cheng tam tak nitin kan seng ral mek bawk. Youth Icon a lo lar a, zoram mipui in kan ngaihsak em em a, Mizo Idol a lo chhuak a, kan buaipui leh dual dual a. Europe khawmualpuiah leh khawvel pumah inkhel lar deuh a awm chuan kan mit leh beng chuan Mizoram chhuahsanin Europe khelmualah kan mit kan fuk tir leh bawk a. Television leh IT zet hi chuan kan mizo nunphung hi hrui lovin min chaih kual nasa hle zawng anih hi !
Aw le, Cable Television leh IT hmasawnna hrang hrang te hian abikin Mizo thalaite hi khawvel pang lehlama thil thleng hre lo thei loin min umzui zêl tawh si. Kan mizo khawvel ah erawh changkanna leh nun siamthatna lam hawi khawvel pang lehlama thil thleng ang thil thleng tlem leh lawi si. Sawi thiam pawh a har e. Nu leh pa mai bakah Electronics media hmasawnna sawichhetu tam tak te hian an fa nu leh an fapa te hi Cable Television leh IT hmasawnna hrang hrang tukhum chhawn tir an tum fo thin. Hei hi a fuh lo mai bakah a theih loh tih hi han sawi tel hranm teh ang. Khawvel piankeng anih tlat avangin khawvela kan la chen ve chhung hi chuan kan tlanchhiatsan thei lo va, kan mit leh kan beng kan hup thei hek lo tih hi pawm thiam mai hi a fin thlak zawk. A pawimawh ber erawh chu,Kan inchhungkhur leh keimahni dinhmun hrechian hi a ni. Cable Television leh IT hmasawnna in a ken tel internet leh smart phone ah hian thil tha leh tha lo tam tak hmuh tur a awm a, kemahni in kan zir phawt chuan thil tha tam tak hriatna hnar a ni a, a keni hi kan pawimawh hle . TV leh IT hmasawnna hian nang leh keia mamawh tam tak a rawn parchhuahpui a ni tih hi hi hre reng ila , a thlir dan leh hmandan lamah fimkhur thiam ang u.
0 Comments